Yazlık evlere İspanyol modeli

İkincil konut olarak da adlandırılan yazlık veya mevsimlik konutların turizme kazandırılması için ülkemizde başlatılan çeşitli projeleri değerlendiren uzmanlar, toplam yatak kapasitesinin yaklaşık yüzde 75’ini ikincil konutlardan sağlayan İspanya’yı örnek gösterdi. Yaşar Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Gökçe Özdemir ve Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ferika Özer Sarı, atıl durumdaki ikincil konutların turizme nasıl kazandırılabileceğini anlattı.

Avrupa’da 49 milyon kişinin daha uzun süreli geceleme yapmak veya ev ortamının sunduğu olanaklardan faydalanmak istemeleri gibi nedenlerle ev kiralayarak tatil yaptığını belirten Doç. Dr. Gökçe Özdemir, “İkincil konutların turizmde alternatif gelir oluşturma arayışları tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de devam etmekte. Bunun başarılı örnekleri ise Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nın öncülüğünde Mersin’de ve Ayvalık Turizm Geliştirme ve Altyapı Hizmet Birliği’nin öncülüğünde Ayvalık’ta kendisini göstermiştir. Ancak ülke ekonomisine ciddi anlamda yük getiren bu ikincil konutlar için daha geniş çapta bir eylem planı hazırlanmalı. Bu eylem planıyla atıl konutlar 12 ay boyunca turizme hizmet edebilir. Ayrıca yeterli konaklama imkanı sağlanamadığı için gerçekleştirilemeyen uluslararası konferanslara ve büyük spor organizasyonlarına ev sahipliği yapılabilir” dedi.

İSPANYA BAŞARDI

Dünyadan da örnekler sunan Özdemir, İspanya’da ikincil konutların hayata geçirilmesi için planlanan projenin başarıyla hayata geçirildiğini söyledi. Yaşar Üniversitesi akademisyeni, “İsviçre’de 250 bin otel yatak arzına karşın 1 milyon ikincil konut yatak arzı bulunmakta. İspanya’da ise yatak arzının yaklaşık yüzde 75’i ikincil konutlardan sağlanmakta. Biz de ülke olarak yeni ve farklı bir pazarla yüksek bir talep oluşturabiliriz. Bu ülke ekonomisi için büyük bir kazanç sağlayabilir” bilgisini verdi. 

Turizm tesisi olarak kullanılacak ikincil konutların haksız kazanç yaratmaması amacıyla hizmet başına vergilendirilmesi gerektiğini vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Ferika Özer Sarı ise Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) tarafından hazırlanan raporu hatırlattı. Sarı, “TÜRSAB tarafından yazlık konutların kiralanması hakkında hazırlanan rapora göre Türkiye’de kullanılmayan ikincil konutların sayısı 100 bini buluyor. Bu da yıllık 2 milyar liralık vergi kaçağı yaratıyor. Bu nedenle devlet kontrolünde bir ev kiralama sistemi oluşturulabilir. Aynı veri tabanı içinde kayıt altına alınacak kiralama işlemleri ile vergi kaçağının önüne geçilebileceği gibi müşteri profili de ortaya çıkarılabilir. Öte yandan ev sahiplerine ev tadilat kredileri de sağlanabilir. Böylece konut standartları da yükseltilebilir” dedi.      

Türkiye’deki yaklaşık ikincil konut sayıları

-Karadeniz: 170 bin

-Marmara: 111 bin

-Ege: 88 bin

-Akdeniz: 80 bin

-İç Anadolu: 72 bin

-Doğu Anadolu: 23 bin

-Güneydoğu Anadolu: 6 bin