Ayvazoğlu, estetik sezgiyi anlattı

Metinbilim Enstitüsü Derneği ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi'nin davetlisi olarak Muğla'ya gelen Beşir Ayvazoğlu, "Edebiyat Metinlerinde Estetik Sezgi" başlıklı konferansını sundu.

Üniversitenin AKM B Salonundaki konferansta, Metinbilim Enstitüsü Derneği Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ümral Deveci ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mansur Harmandar, konferans öncesi konuşmalarında Beşir Ayvazoğlu gibi günümüzün önde gelen bir yazarını ağırlamaktan duydukları mutluluğu ifade etti.

Beşir Ayvazoğlu da davet için teşekkür ederek, iki gün boyunca gezdiği Muğla'yı sevdiğini, böyle güzel bir şehre ileride yerleşmeyi düşünebileceğini belirtti.

 Çok sayıda öğrenci ve öğretim elemanının katıldığı konferansta Beşir Ayvazoğlu, estetik sezgi meselesinin edebiyat ve felsefenin ortak alanına girdiğini belirterek bu konuda edebiyat ve felsefe ile uğraşanların ortak bir çalışmayla sağlıklı sonuçlara ulaşacağını belirtti.

Sezginin zihin ve akıl yürütmenin aşıldığı noktada ortaya çıkan saf zekâ olduğunu belirten Ayvazoğlu, derûnî bilginin metodu olarak realitenin reddi ile ortaya çıkan sezginin realiteyi toptan reddetmediğini, olandan olması gerekene yönelişi ifade ettiğini anlattı.

Mevlânâ, Bergson, Croce, Yahya Kemal gibi pek çok sûfî, düşünür ve şâirin "sezgi" meselesi ile ilişkilendirilebilecek yaklaşımlarından örnekler veren Beşir Ayvazoğlu, mistiklerin bilgi metodu olarak kullandıkları "keşf" ve ilhâm"ın sanatkârlarda "sezgi" olarak karşımıza çıktığını belirtti.

Sanatta orijinalitenin sırrı, şartı ve kaynağının sezgi olduğunu belirten yazar: "Eşyânın rûhuna nüfûz edemiyorsanız bir sanatın teknik imkânlarını ne kadar kullansanız da taklitten öte geçemezsiniz." diyerek bu noktada görünenden hareketle görünmeyene ulaşmanın, kalbinizle eşyânın rûhuna nüfûz etmenin ehemmiyetine dikkat çekti.

Sembolistler başta olmak üzere Batıda da sezgiyi kullanan pek çok yazar olduğunu belirten Ayvazoğlu, Bergson felsefesinin Batı'da Marcel Proust gibi pek çok yazarı etkilediğine, Türk edebiyatında da mütareke yıllarında Bergson felsefesine ciddi bir yöneliş olduğuna dikkat çekti.

Bütün büyük sanatkârların sezgi gücünün yüksek olduğunu belirten Ayvazoğlu, Yahya Kemal'in şiirde aradığı "derûnî ahenk"in de estetik sezgi olarak düşünülebileceğini belirterek klâsik Türk şiirinden bazı beyitlerinden örneklerle düşüncesini destekledi.

Konuşmanın ardından dinleyicilerin soru ve değerlendirmeleriyle zenginleşen konferansın sonunda Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ali Osman Gündoğan tarafından Beşir Ayvazoğlu'na teşekkür belgesi takdim edildi.

Muğla gibi büyük merkezlerden uzak bir şehirde "Metinbilim" gibi spesifik bir derneğin bulunmasının dikkate değer olduğunu belirten yazar, konferans verdiği Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi AKM B Salonundan da övgüyle söz ederek İstanbul gibi bir şehirde bile böyle konferans salonlarını bulmanın güç olduğundan bahsetti. Konferans bitiminde dinleyicilerin yazarla sohbeti ve kitaplarını imzalatmalarıyla etkinlik sona erdi.