Yaşar Üniversitesi Uluslararası Lojistik Yönetimi Bölümü öğretim görevlileri Dr. Pervin Ersoy ve Dr. Gülmüş Börühan, havayolu taşımacılığının durumunu inceledi. 2015 yılında, 2014 yılına göre, turist sayısının yüzde 1.61, turizm gelirlerinin de yüzde 8.3 azaldığını belirten Ersoy ve Börühan, havayolu taşımacılığında, tüm bunlara karşın artışın sürdüğünü ifade etti.
DIŞ HATLARDAKİ AZALIŞIN TOPLAM TRAFİĞE ETKİSİ YOK
Yük, sefer sayısı ve yolcu trafiği açısından havalimanları incelendiğinde, önde gelen beş havalimanının İstanbul Atatürk ve Sabiha Gökçen, Ankara Esenboğa, İzmir Adnan Menderes ve Antalya havalimanları olduğunu belirten Yaşarlı akademisyenler, “2014 ve 2015 verilerine göre, tüm yolcu ve uçak trafiği açısından incelendiğinde Antalya Havalimanı dışındaki tüm havalimanlarında, yolcu ve yük trafiğinde artış gerçekleşti. Antalya Havalimanı’ndaki yolcu sayısında yaşanan yüzde 2’lik düşüş, dış hatlar kaynaklı. Bu yılın Ocak ayı için benzer bir durum Trabzon Havalimanı için de söz konusu. Bu iki havalimanında dış hatlarda yaşanan azalış, ülkemizin son dönemde Rusya ile yaşadığı gerilimle ilişkilendirilebilir. Ancak genel olarak bakıldığında, Türkiye’deki yolcu sayısı son bir yılda yüzde 9.4 arttı, 2016 Ocak ayında da geçen yıla göre yaklaşık yüzde 8’lik bir artış gerçekleştiği görülüyor. Bu durum, bahsedilen dış hatlardaki azalışın, toplam trafiğe şimdilik bir etkisi olmadığını gösteriyor” dedi.
DESTEK FAYDA SAĞLAR
Ersoy ve Börühan, devletin son açıkladığı turizm destek paketiyle, tur operatörlerine, özel havayolu şirketlerine, fuar ve organizasyon katılımları için şirketlere belirli oranlarda yapacağı desteklerin olumlu olduğunu belirterek, “Bu sürecin, ülkemiz için olumsuz etkilerini en aza indirmeyi amaçlayan bir destek paketi. Mutlaka havayolu taşımacılığı için de faydaları olacaktır” diye konuştu.
Diğer ulaştırma türlerine göre, özellikle karayolu taşımacılığı ile karşılaştırıldığında havayolu taşımacılığının tercih edilmesini sağlayan en önemli faktörün önceki yıllara göre havayolu şirketlerinin bilet fiyatlarının uygun hale gelmesi olduğunu belirten iki akademisyen, “Özellikle, son yıllarda pazara yeni havayolu şirketlerinin girmesiyle birlikte rekabetin artışı, bilet fiyatlarının daha da düşmesine neden oldu. Ayrıca, internet kullanım oranının artmasıyla, internetten alışveriş yapılan sektörler arasında havayolları ve seyahat acentelerinin yüzde 22‘lik oranla üçüncü sıraya yerleşmesi, yolcular açısından hem kolaylık hem de ucuza bilet bulma imkanı sağlıyor. Havayolu şirketlerinin erken rezervasyon ile yolcularına yaptığı fiyat indirimi stratejileri de havayolu taşımacılığını diğer ulaştırma türlerine göre daha cazip hale getirdi. Artan rekabete bağlı olarak, hizmet çeşitliliğinde farklılaşma yoluna giden firmalar, örneğin; havaalanı hizmetleri, sürekli uçuşu olan yolculara rezervasyon önceliği, hem uçuşta hem de havalimanlarında çeşitli avantajlar sağlayan VIP kartlar, özel bekleme salonları, otel ve taşıt kiralama hizmetleri, servis ikram kalitesi ve çeşitliliği, internetten bilet alımı, ücretsiz check-in, kredi kartı özelliğine göre tüm harcamalardan kazanılan mil puanlarla ücretsiz uçuş imkanı, müşterilere değer katan diğer hizmetler olarak ön plana çıktı” diye konuştu.
Hava trafiğindeki artışa neden olan diğer faktörleri de sıralayan Yaşarlı akademisyenler, “Kişilerin gelirlerinin, eğitim seviyelerinin ve iş seyahatlerinin artışına bağlı olarak zaman kaygısı, şehirlerin markalaşması, Sevgililer Günü, yılbaşı, evlilik yıldönümü, bayram gibi özel günlerin kutlanması da artışa neden olan diğer faktörler” dedi.
İZMİR’DE 10 YILDA 3 KAT ARTIŞ
2006 yılında yeni dış hatlar terminali, 2014 yılında da yeni iç hatlar terminalinin tamamlanmasıyla yolcu ve yük kapasitesi artan İzmir Adnan Menderes Havalimanı’nın potansiyelini de değerlendiren Ersoy ve Börühan, “2006’da 3 milyon olan iç hatlar yolcu sayısı 2015’te 9.5 milyon kişiye, 1.5 milyon olan dış hatlar yolcu sayısı ise 2.6 milyon kişiye ulaştı. Ancak İzmir Adnan Menderes Havalimanı, kapasitesinin altında toplam iç ve dış yolcu trafiğine sahip. 20 milyon iç hat, 10 milyon dış hat kapasitesi bulunuyor. 2015’te bir önceki yıla göre Türkiye ortalamasının üstünde artışla yüzde 11’lik bir yolcu artışı yaşandı. 2016 Ocak’ta da yüzde 6’lık bir artış mevcut” şeklinde konuştu.