Ticari unvanlarda "Türk", "Milli" ibarelerinin yasaklandığı iddiaları

Gümrük ve Ticaret Bakanı Yazıcı, yaptığı yazılı açıklamada eksik veya yanlış bilgilere dayalı olarak, ticari işletmelerin ve ticaret şirketlerinin ticaret unvanlarında “Türk”, “Türkiye”, “Cumhuriyet” ve “Milli” ibarelerinin kullanmasının yasaklandığı yönünde bir takım iddialara yer verildiğini hatırlattı. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 46. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, “Türk”, “Türkiye”, “Cumhuriyet” ve “Milli” ibarelerinin bir ticaret unvanına ancak Bakanlar Kurulu kararıyla konulabildiğine işaret eden Yazıcı, aynı Kanunun 51. maddesinin üçüncü fıkrasında, 46. maddeyi ihlal edenlerin üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıyla cezalandırılacağının hükme bağlandığını ifade etti. Yazıcı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 46. maddesinin, mülga 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 48. maddesinden içerik olarak aynen alındığını hatırlattı. 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunun 48. maddesinin üçüncü fıkrasının da “(Türk), (Türkiye), (Cumhuriyet) ve (Milli) kelimeleri bir ticaret unvanına ancak İcra Vekilleri Heyeti kararıyla konabilir” şeklinde olduğunu ve bu düzenlemeye uymadan söz konusu kelimeleri ticaret unvanlarında kullananlar hakkında adli para cezası veya hapis cezası öngörüldüğünü bildiren Yazıcı açıklamasında şu ifadelere yer verdi: "Bu doğrultuda, “Türk”, “Türkiye”, “Cumhuriyet” ve “Milli” kelimelerinin yalın, sade ve eksiz olarak ticaret unvanında kullanılabilmesi bu yönde alınmış bir Bakanlar Kurulu kararına bağlı bulunmaktadır. Görüleceği üzere, bu düzenlemeye aykırı davranışlar her iki kanun tarafından yasaklanmıştır ve 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu uygulamada herhangi bir farklılık öngörmemektedir. Bakanlığımızın gözetim ve denetiminde görev yürüten Ticaret Sicil Müdürlüklerimiz; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 46. maddesinin üçüncü fıkrasında sayılan “Türk”, “Türkiye”, “Cumhuriyet” ve “Milli” ibarelerinin ticaret unvanlarında kullanılması bakımından Bakanlar Kurulu’nun kararı gerekliliğine dikkat çekmek ve 6102 sayılı Kanunun anlayış olarak mülga 6762 sayılı Kanundan uzaklaşmadığına vurgu yapmak adına, görev alanlarındaki ticaret sicili kayıtlarının tetkik edilmesi sonucunda Bakanlar Kurulu izni olmaksızın ticaret unvanında “Türk”, “Türkiye”, “Cumhuriyet” ve “Milli” ibarelerini kullanan şirketlerin tespit edilmesi halinde, bu şirketlerin unvanlarını Kanuna uygun hale getirmeleri gerektiğini ilgililere tebliğ etmektedirler. Ticaret Sicil Müdürlüklerimizce yapılan tebliğde, belirtilen süre içerisinde unvanını kanuna uygun hale getirmeyen şirketler hakkında Türk Ticaret Kanununda düzenlenen müeyyidelerin uygulanacağı hususu da belirtilmektedir. Bu doğrultuda, “Türk”, “Türkiye”, “Cumhuriyet” ve “Milli” ibarelerini ticaret unvanında Bakanlar Kurulu izni alarak kullanan ticari işletmeler ve ticaret şirketlerinin yeni bir Bakanlar Kurulu izni almaları söz konusu değildir. Ancak, bu ibareleri unvanlarında Bakanlar Kurulu Kararı olmadan kullananlar ise, söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı ile verilecek izinle bu ibareleri unvanlarında kullanmaya devam edebileceklerdir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 46. maddesinin son fıkrasında düzenlenen Bakanlar Kurulunun izni ile ticaret unvanına eklenebilecek kelimeler yalın ve eksiz olarak “ Türk”, “Türkiye”, “Cumhuriyet” ve “Milli” kelimeleri ile sınırlandırılmıştır. Bu itibarla, söz konusu ibarelerin “cantürk” “türkhan” gibi birleşik kelimeler içerisinde yer verilmek suretiyle ticaret unvanlarında kullanılmasında bir engel bulunmamaktadır."