Sofralarımızda atalarımızdan miras kalan yoğurt, kefir, kımız, turşu, boza gibi gıdalar hem lezzet hem sağlık sunuyor. Yaşar Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Eylem Ezgi Fadıloğlu, fermantasyon yoluyla form değiştiren gıdaların bağışıklık sistemimizi nasıl güçlendirdiğini anlattı.
STRES PROBİYOTİKLERİN SAYISINI AZALTIYOR
Bağırsak floramızda bulunan probiyotiklerin korunması için yoğurt, kefir, kımız, turşu ve boza gibi fermente ürünlerin tüketilmesi gerektiğini belirten Yaşar Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Eylem Ezgi Fadıloğlu, “Bakteri ve mantarların yardımıyla maddelerin çürümesine ve mayalanma sürecine fermantasyon denir. Fermantasyon yoluyla gıdaların formu değiştiğinden hem sağlıklı hem de lezzetli olur. Bağırsak floramızda bulunan probiyotiklerin korunması için fermente ürünlerin tüketilmesi gerekir. Stres, lif bakımından zengin gıdaların az tüketilmesi, yüksek dozlarda antibiyotik kullanımı, düzensiz beslenme, alkol kullanımı bağırsak florasının bozulmasına ve sağlıklı bireyde baskın ve çok olan probiyotiklerin sayısının azalmasına neden olur. Fermente ürünler ise içerdikleri probiyotik bakteriler sayesinde bağışıklık sistemimizi güçlendirmekte, yiyeceklerin hazmını kolaylaştırmakta, bağırsak florasını zenginleştirmektedir” dedi.
ÇEŞİTLENDİREREK TÜKETMEK ÖNEMLİ
Probiyotiklerin her gün düzenli ve yeterli miktarda tüketilmesi gerektiğini vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Eylem Ezgi Fadıloğlu, “Tüm probiyotik ürünler insan sağlığına faydalıdır. Her fermente ürün farklı bakteri grubu içerir ve her bakteri grubu değişik hastalıklara iyi geldiğinden maksimum fayda sağlamak adına probiyotik ürünleri çeşitlendirmek gerekli. Öte yandan probiyotiklerin vücuda faydalı olabilmesi için prebiyotikler ile birlikte günlük olarak yeterli miktarda alınmaları gerekir. Prebiyotik gıda ise içerisinde prebiyotik madde içeren ürün demektir. Prebiyotik gıdalara örnek olarak bamya, yerelması, muz, soğan, sarımsak, çavdar, pırasa, enginar, kereviz, kuru baklagiller, ceviz örnek verilebilir.” bilgisini verdi.
PROBİYOTİKLERİN FAYDALARI NELER
Peynir: Probiyotik özelliği yüksek olan yiyecekler arasındadır. Sindirimi ve bağırsak hareketlerini destekler.
Yoğurt: Normal yoğurt bakterileri mide asidine, safraya, pankreas enzimlerine, ince bağırsaklardaki lizozime dayanıksız olduklarından canlı olarak kalamazlar. Bağırsaklarda kolonize olmaları zor olduğundan gerçek probiyotik bakteri olarak kabul edilmezler. Ancak son zamanlarda normal yoğurt bakterileri probiyotik özellik göstermediğinden probiyotik özelliklere sahip laktik asit bakterileri türleri yoğurt üretiminde kullanılmaya başlanmıştır. Bu bakterilerin kültürü ile yapılan yoğurtlar probiyotik ürünlerdir.
Kefir: Kefir inek, keçi, koyun sütünden elde edilen fermente süt ürünüdür. Kuzey Kafkas halklarının geleneksel içeceğidir.
Kombu çayı: Kombu mantarı, tıpkı kefir gibi kendi kendine üreyen bir mantardır. Faydalı bakteriler içeren fermente olmuş bir çaydır. Yüksek miktarda protein, B vitaminlerinin tamamını ve C vitamini içerir. Antibakteriyel, antivüritiktür ve laktik asit içeren enerji veren bir çaydır. Tüketilmesinde bir yaş sınırı yoktur. Her yaş grubundan bebek, çocuk, genç, yaşlı herkes güvenle kullanabilir.
Kımız: Kımız kısrak sütünden yapılan fermente süt ürünüdür. Kımızın içerdiği laktik asit, etil alkol ve karbondioksit sayesinde dolaşım, boşaltım ve sindirimi uyarıcı ve hazmı kolaylaştırıcı etkiye sahiptir. Ayrıca damar sertliğine engel olan lisin, tirozin, triptofan ve glutamik asit gibi aminoasitlerce zengin olmasından dolayı bu hastalığın tedavisinde de kullanılabilmektedir.
Lahana turşusu: Lahana ve tuz ile yapılan sağlıklı bir probiyotik besindir. Fermente edilen lahana turşusunun birçok faydası bulunmaktadır. Hem düşük kalorilidir hem de C, B grubu vitaminleri, kalsiyum, magnezyum, diyet lifi, potasyum ve bakır içerir.
Boza: Birçok besin öğesini içerdiğinden dolayı sıvı ekmek olarak da adlandırılmaktadır. İçeriğindeki laktik asit bakterileri ve aktif mayalardan dolayı probiyotik etkiye sahiptir. Yapısındaki laktik asit bağırsak florasını düzenler ve bağışıklık sistemini güçlendirir.