Yaz kış demeden yılın dört mevsiminde sofraların vazgeçilmezi olan domatesi bu yıl Tuta hastalığı vurdu. Hastalık yüzünden rekoltede önemli oranda düşüş yaşanırken, bu düşüşle domatesin kilosunun önümüzdeki aylarda 5 liraya kadar yükselebileceği belirtildi.
Domatesin baş belası olarak bilinen Tuta hastalığı bu yıl üreticinin canını yaktı. Tonlarca domates tarlası Tuta’nın kurbanı oldu. Özellikle ekili alanların kenarlarında başlayan hastalık, hem üreticinin canını sıktı hem de tüketicinin pahalı domates almasına neden oldu. Önümüzdeki günlerde bazı sebze ve meyvelerde fiyat artışı beklediklerini, bu artışların Ramazan ayıyla ilgisinin olmadığını söyleyen üreticiler, vatandaşın sofrasının olmazsa olmazı domatesi bu yıl Tuta hastalığının vurduğunu dile getirdi. Bir üretici, hastalık yüzünden rekoltede önemli oranda düşüş olduğunu belirterek "Bu düşüşle domatesin kilosu 5 liraya çıkabilecek. Şu an itibarıyla domatesin kilosu 1 lira 50 kuruştan satılıyor. Önümüzdeki aylarda bu fiyat 5 liraya kadar yükselebilir" dedi.
ÇÜRÜMESİNE NEDEN OLUYOR
Kapalı veya açık domates yetiştirilen alanlarda zararın yüksek olduğunu ifade eden tarım uzmanları, "Tuta absoluta bitkinin toprak üstünde kalan tüm kısımları üzerinde zarar verir, beslenir ve gelişir. Yapraklarda, larva epidermal katmanlar arasında beslenerek düzensiz oyuk oluşturur ve ardından bitki çürüme sürecine girebilir" dedi. Meyvelerin henüz oluşmaya başlarken saldırıya uğradığını belirten bir tarım uzmanı, şöyle konuştu: "İçerilerinde oluşturulan galeriler meyvenin çürümesine neden olan ikincil patojenler tarafından enfekte olabilir. Bu zarar domatesin büyüme aşamasında, hale sevk edilirken ve işlendiği sürecin tamamında gerçekleşir. Zarar potansiyeli herhangi bir mücadele yöntemi olmadan %yüzde 100’ü bulabilir."
TUTA İLE MÜCADELE
Tuta ile mücadelenin hayli zor olduğuna vurgu yapan uzmanlar, şunlara işaret etti:
"Tuta absoluta’nın artık önceleri etkili olarak bilinen kimyasal ilaçlara karşı duyarlılığı azalarak direnç geliştirmiştir. Güney Amerika’dan gelen raporlar sentetik böcek ilaçlarının başarısız kaldıklarını göstermektedir. Ayrıca, açtıkları oyuklar larvaları kontakt etkili ilaçlardan da korumaktadır. Bir yandan da, kimyasal ilaçların doğal yırtıcıları ve parazitoitleri öldürmesi, sağlık ve çevre riskleri oluşturmaları Akdeniz bölgesindeki ihracata yönelik çalışan domates üreticilerine ciddi sınırlama getirmektedir. Bu nedenle, bu zararlının mücadelesinde alternatif yöntemlere acilen ihtiyaç duyulmaktadır. Çözümlerden biri sürdürülebilir, çevre dostu ve etkili mücadele yöntemi olan feromon kullanımıdır."